ANA DÜŞÜNCE

          Ana Düşünce

         Paragrafta, yazarın okuyucuya vermek
istediği mesaj anlam yazıyı yazma amacı ana
düşünceyi verir. Paragrafa sorulan “Yazarın
vermek istediği mesaj nedir, yazar niçin
anlatıyor?” sorularının geneldeki cevabidir.Bir
paragrafın ana düşüncesi o paragrafın yazılış
amacını bilinir.
Ana düşünce paragrafın bütününü kapsayan
bir nitelik gösterir. Paragrafta “böylece, o
halde, bana göre, kanımca, ama, fakat, oysa,
önemli olan…” gibi ifadeler okuru, ana
düşünceye götürür
Ana düşünce, paragrafın içinde bir cümle
halinde bulunabileceği gibi, paragrafın
genelinden de yorumla çıkarılabilir. Bu
bilgiler doğrultusunda örnek paragrafın ana
düşüncesini “Sanat yapıtı, sanatçının içinde
bulunduğu toplumdan bağımsız değildir,”
şeklinde ifade edebiliriz.

Örnek 1:
Genel anlamda insan düşüncesinin ürettiği
değerlerin tümünü iki ana kümeye
ayirilir. Bunlardan ilki maddi kültürdür.
Maddi kültür, İnsanoğlunun doğaya egemen
olmak için yaptığı tüm araç ve gereçler ile
bunları kullanma bilgisidir, ikincisi ise yaşamı
düzenlemek, zenginleştirmek, korumak için
konulmuş kurallar dizgesi olan manevi
kültürdür. Bu iki kültür, birbirinden
ayrılmamalıdır. Böyle bir yaklaşım, kültürü
daha anlamlı ve yararlı kılar.
Bu parçada kültürle ilgili olarak vurgulanmak
istenen aşağıdakilerden hangisidir?

A) Bir bütün olarak ele alınması gerektiği
B) Kişiden kişiye değişen boyutlarının olduğu
C) Toplumsal değerlerin önemli bir yer
tuttuğu
D) Kişiliklerin oluşumunda etkili olduğu
E) Toplumsal yaşayışı belirlediği
(2000 – ÖSS)

Çözüm:
Parçada, kültürün maddi ve manevi kültür
olmak üzere iki ana kümeye ayrıldığı ve bu
ikisinin birbirinden ayrılmaması gerektiği
anlatılmaktadır. Dolayısıyla parçada, kültürün
“Bil bütün olarak ele alınması gerektiği”
vurgulanmaktadır.
Cevap A

Örnek 2:
Sanatın amacı, kişinin düşüncesini,
duyarlığını geliştirmek; ona, dünyaya ve
insanlara insanca bakma, sezme, kavrama
gücü kazandırmaktır. Sanat ürünlerine ilgi
duymayan, hayali işlemeyen, başkalarının
acılarına, dertlerine ortak olmayan bir bilim
adamı, bir yargıç, bir yönetici düşünelim; ne
yararı olur bunların toplumlarına, insanlığa?
İnsanın, insan sevgisiyle yoğrulmadığı
toplumlarda bütün yönleriyle ilkellik egemen
olmaz mı?
Yukarıdaki parça için en uygun başlık
aşağıdakilerden hangisi olabilir?
A) Sanat ve Düş Gücü
B) Sanat ve İnsan
C) Sanat ve Yaratıcılık
D) Sanatın Gelişimi
E) Sanatın Doğuşu
(1988-ÖSS)